Blue Monday
Van alle dagen die de week telt, is de maandag nooit een favoriete dag geweest voor Anna. De manier waarop zij dit tot uiting bracht in ons pleeggezin, maakte dat het ook voor de rest van het gezin een ietwat andere dag is dan de overige dagen van de week. Structuur of het ontbreken ervan is een belangrijk gegeven in Anna’s leven. De doordeweekse dagen brengen een andere structuur met zich mee dan de weekenden. Als de week begonnen is, dan profiteert Anna van de voorspelbaarheid en het overzicht van de lesroosters en de vaste tijden van het avondeten. De weekenden waren in de beginperiode toen Anna net bij ons woonde lastiger, omdat er veel meer vrije tijd ingevuld diende te worden. Tegenwoordig gaat dit beter en geniet ze van de enige zekerheid dat er niets zeker is tijdens deze twee vrije dagen, temeer omdat ze nu ze een tiener is van uitslapen houdt en dit dan ook graag elke week doet. Maandag is de onvermijdelijke dag waarop er wekelijks een overgang plaatsvindt tussen deze twee structuren. Van kleins af aan is dit dan ook de dag met stip geweest dat Anna leed aan kwaaltjes, vermoeidheden, pijntjes, zichtbare of onzichtbare lasten en ondefinieerbare klachten. Het heeft een hele tijd geduurd als pleeggezin om een manier te vinden hoe hiermee om te gaan en vermoedelijk hebben we het juiste antwoord op deze vraag nog niet gevonden. Ik denk zelfs dat het een manier van Anna geworden is om op bepaalde levenssituaties te reageren middels haar gedrag en een (milde) vorm van psychosomatische klachten. Ze heeft inmiddels voldoende taal tot haar beschikking om ook op een andere wijze haar ongenoegen te uiten, maar de lichamelijke manier van uitdrukken is waarschijnlijk dieper verankerd in haar systeem. Vergelijkbare effecten van Blue Monday kunnen zich overigens ook op willekeurige andere dagen van de week aftekenen als er een vervanger voor de klas staat, een geliefde afspraak plotseling afgezegd of verschoven wordt, er teveel prikkels ontstaan tijdens een nieuwe gebeurtenis of ze in een conflictsituatie zodanig vastgelopen is, dat ze er zonder hulp van een volwassene niet meer zelf uitkomt. In het meest optimale geval is de oorzaak te herleiden door haar directe omgeving. Wat voor ons een hele normale manier van communiceren met en reageren op onze omgeving is, is voor Anna een levenslange zoektocht gebleken. Soms reageert Anna door middel van taal, soms middels gedrag en houding, maar ook af en toe vanuit een oerinstinct waarbij het lichaam terugschakelt naar basale reacties als pijn, last en ongemak. De hond Max heeft in mijn columns slechts een geringe rol toebedeeld gekregen. Tot nu toe dan. Op Blue Monday speelt hij een cruciale rol in het leven van Anna. Zijn onvoorwaardelijke aanwezigheid, zijn onbevooroordeelde houding, zijn hoog knuffelgehalte en zijn waardevrije levensinstelling zorgen ervoor dat Anna er altijd weer bovenop komt en de klachten beter hanteren kan.